Japanse strips zijn over het algemeen erop geschreven om in de metro naar kantoor uit te lezen en daarna te weg te gooien. Men is er immers te klein behuisd om grote stripcollecties aan te leggen. Traag vertelde verhaallijnen met lang uitgesponnen actiescènes vol effectbejag zijn een bekend gevolg. Death Note is daarentegen geschreven als een spannende bovennatuurlijke thriller, met een intelligente, zich in hoog tempo verdichtende plot.

Zoals bij veel goede verhalen is het uitgangspunt zeer eenvoudig. Wat als... je ongestraft eigen rechter zou kunnen spelen? Normaal kunnen alleen shinigami's (wij zouden zeggen: demonen) over leven en dood beslissen. De shinigami Ryuk verveelt zich stierlijk in de demonenwereld en gaat naar de mensenwereld voor wat afleiding. Hij speelt zijn death note in handen van Light Yagami, een briljant student. Wat is dat dan, een death note? Een schrift waarin je een dodenlijst kunt aanleggen. Binnen veertig seconden is de naam van de persoon die je opschrijft, op de manier waarop jij het wil, overleden. Geef je geen doodsoorzaak op, dan is het een spontane hartstilstand. Nu is Light Yagami een brave jongen. Hij besluit zijn vondst te gebruiken om de wereld, Japan voorop, te ontdoen van de ergste misdadigers. Zijn vader is politiechef en door in te breken in diens computer, heeft hij dan ook de nodige informatie bij de hand. Zonder moordenaars, verkrachters en terroristen wordt het een betere wereld, nietwaar? En dus vallen ze als vliegen.

Dit blijft uiteraard niet zonder verstrekkende gevolgen. Japans misdaadcijfers zakken inderdaad in, maar bovennatuurlijke krachten of niet, de politie begint ook een klopjacht naar degene die achter de reeks sterfgevallen zit, want wettelijk is natuurlijk anders. Verscheidene politieagenten verlaten de dienst, want, zo vrezen ze, ook zíj zouden zomaar een hartstilstand kunnen krijgen als ze de dader te dicht zouden naderen. Dan gaat een anonieme speurder, slechts bekend als ‘L’, de zaak onderzoeken. Met een briljante zet weet hij de dader te lokaliseren in het centrum van Tokio en zo begint een fascinerend kat-en-muisspel, dat tot een media-event uitgroeit.

Light Yagami heeft alleen zijn scherpe verstand om niet door L’s spionnen ontdekt te worden, want hoewel Ryuk hem regelmatig komt opzoeken, staat deze niet bepaald klaar met strategische tips. De shinigami is hooguit een geamuseerd, onpartijdig toeschouwer. Daarnaast is het zaak om de death note niet in verkeerde handen te laten vallen: een kwaadwillende geest zou meteen als een Stalin tekeer kunnen gaan. En dan zijn er nog wat morele dilemma's, die zich in de volgende delen ongetwijfeld zullen gaan opstapelen. Totnogtoe belandden alleen de ergste schurken op de lijst, maar wat als Light genoodzaakt wordt inderdaad politiemensen (of zelfs zijn eigen vader) eraan toe te voegen, alleen maar om zijn geheim te bewaren?

Tsugumi Ohba (die zelf ook de publiciteit schuwt) heeft een intelligent scenario geschreven met een hoog gothic-gehalte en subtiele humor. Het is een spel met morele kwesties die goed bij de tijdsgeest aansluiten. Japan heeft vanwege het hoge risico op aardbevingen van oudsher een preoccupatie met veiligheid; in de jaren ’90 is daar vanwege de aanslagen van Aum Shinrikyo, Panawave en andere secten het terrorisme bij gekomen.
Het gebruik van veel Engels verraadt westerse invloeden en dat geldt ook voor Takeshi Obatas tekeningen. Zijn gezichten zijn realistischer dan gebruikelijk bij manga (geen Michael Jackson-neusjes) en zijn regie is beheerst bij de psychologische een-tweetjes tussen Light en Ryuk, zakelijk en zeer effectief.
Even opletten: de Frans-Belgische uitgever Kana koos voor het originele Japanse formaat voor deze vertaling, wat wil zeggen dat je van rechts naar links moet lezen. Dat is voor de meeste lezers even wennen, maar het loont de moeite. Naar verluidt is Death Note in Japan en de VS een doorslaand succes. Dat is beslist niet onverdiend.