De totale uitputting is nu toegeslagen. Niet meer in staat om helder te denken. Het duurt minimaal een dag of twee voordat ik iets zinnigs kan schrijven over de laatste filmfestivaldag. Hier is dan toch mijn slotakkoordstukje voor de survialguide, alhoewel ik het zelf dit jaar nauwelijks overleefd heb. Hieronder zal ik trachten nog wat conclusies te trekken zodat u een aardig gevoel van afgerondheid heeft. De eerste conclusie is dus dat ik het volgend jaar geen survivalguide meer moet noemen. Ik weet absoluut niet hoe dat moet, overleven.

Zoals vorig jaar heb ik weer een paar onderwerpen niet kunnen behandelen, waar ik achteraf natuurlijk behoorlijk van baal. Even ter uwer info volgen ze hier onder. Dan kunt u een heel jaar verder zelf aan de slag en wellicht weer u eigen onderwerpen toevoegen.

1. Het vergelijken van de uiteindelijk films met de stukjes in het krantje. In hoeveel procent van de gevallen worden valse verwachtingen gewekt en welke valse verwachtingen worden vaker gewekt dan anderen?
2. Geweld in films, wanneer lachen we en wanneer niet. Is de angst opgeroepen door filmgeweld te vergelijken met angst voor geweld op straat? 3. Het belang van een goede zitplaats.
4. Mensen die zich aan anderen storen tijdens het festival, het hoe en waarom en vooral: wat doe je er aan.
5. Politieke correctheid en filmfestival. Is er op het festival nooit een selectie 'foute' makers aanwezig? Zou Leni Riefenstahl een politiek programma hebben gehaald 60 jaar terug?
6. Het belang van het zorgvuldig kiezen van je begin en eindfilm.
7. Waar en hoe eten we tijdens het festival.

Conclusie twee is natuurlijk dat er nog genoeg te mijmeren valt over zo'n festival.

Vervolgens zou ik het nog even willen hebben over een aantal voorzieningen die de festivalorganisatoren zouden kunnen treffen om het festivalbezoeker wat gemakkelijker te maken. Zo zou ik het in ieder geval zeer op prijs stellen als er een ruimte kwam met bedjes, zodat je tussendoor een half uurtje kan slapen. Dit ter voorkoming van het knikkebollen tijdens films die eigenlijk de moeite van het bekijken waard zijn. Desnoods maken ze er slaapvoorstellingen van, waarbij we worden getrakteerd op new age films in zeer comfortabele stoelen. Daarnaast is een andere vorm van voorstellingen ook noodzakelijk: de eetvoorstelling. Zowel voor de mensen die zich storen aan eters als voor de eters zelf. Of desnoods zou in het krantje aangegeven moeten worden welke film een geluidsniveau heeft dat eten zou kunnen toestaan. Of misschien nog handiger: ontbijt-, lunch- en dinervoorstellingen. Derde conclusie is dat de festivalbezoeker soms geheel van zijn of haar fysieke noden afgesloten wordt en hier wellicht oplossingen voor zijn.

Voor de rest valt me elk jaar weer op hoe goed ik aan het eind van het festival weet welke films ik nog wil gaan zien. Dingen die ik voor mijn gevoel gemist heb komen op een mentaal verlanglijstje te staan en zal ik de komende twaalf maanden gaan bekijken. In een jaar dat ik veel naar het festival ben geweest ga ik vaker naar de film. De laatste conclusie is dat na het filmfestival de filmhonger pas echt begint.