De zichtbaarheid van Nederland op de Ficomic, het op één na grootste stripfestival ter wereld: dat was een van de belangrijkste speerpunten van Gert Jan Pos, intendant strips bij het Fonds BKVB en initiator van de Nederlandse aanwezigheid. Met een delegatie van rond de vijftig tekenaars, die van 6 tot en met 9 mei op het festival in Barcelona aanwezig was, is dat alvast geslaagd. ‘Dat is de kopgroep van tekenaars die zichzelf kunnen presenteren en gemotiveerd zijn,’ licht hij toe. Wanneer we hem vragen hoe succesvol Nederland als gastland was, luidt zijn spontane antwoord: ‘Heel erg.’

Zo was een ander belangrijk doel het genereren van interesse van Spaanse uitgevers voor Nederlandse auteurs. Met als resultaat: er hebben zich intussen al drie uitgevers gemeld voor Dick Matena, daarnaast zal in elk geval Scherven van Erik de Graaf (zie ook de hoofdrecensie van de boekenrubriek in de komende Zone) een Spaanse vertaling krijgen en er is veel belangstelling voor het werk van Peter Pontiac. ‘Men twijfelt alleen nog over een overzichtswerk of een vertaling van Kraut.’
En niet alleen uitgevers hadden interesse, ook bij het Spaanse dievengilde bleek Nederlands werk gewild. Dat zijn eigen exemplaar van Scherven, net als Dwaallicht van Dick Matena, Kraut van Peter Pontiac en Meccano van Hanco Kolk tijdens de beurs gestolen zijn, vertelt hij. ‘En ook veel originelen die de Nederlandse tekenaars ter plekke voor de wand van onze stand hadden gemaakt, zijn daar vanaf gestolen.’ Erg jammer, vooral voor de tekenaars zelf, vindt hij. Zijn eigen verlies deert hem minder, dat de Nederlandse missie zou slagen was belangrijker.

Nederlandse humor: hilarisch
Zijn derde doelstelling was het tot stand brengen van een internationale uitwisseling tussen Nederlandse en Spaanse tekenaars. ‘Contacten: daar ging het ook om. Joost Swarte en Javier Mariscal hebben bijvoorbeeld al vijfendertig jaar een band die nog steeds in een interessante samenwerking resulteert.’ Een van de tentoonstellingen in het hart van Barcelona was dan ook aan de Spaans/Nederlandse connectie tussen Swarte en Mariscal gewijd. Verder werd daar werk geëxposeerd van Typex – die collectie is t/m 18 juni, met uitbreiding van één extra doek, eveneens in het gebouw van het Fonds BKVB te zien – en van René Windig, Ytje Veenstra, Farida Laan, Handiedan, Jean-Marc van Tol en stripcollectief Lamelos. ‘Ik hoop dat de samenwerking tussen het Spaanse La Cruda en het Nederlandse Lamelos tot in de verre toekomst wordt gecontinueerd.’

Aan de missie ging overigens een lang traject vooraf, vervolgt hij. ‘Veel is ook te danken aan Friso Wijnen, de cultureel attaché van het Nederlandse consulaat in Spanje. Hij heeft voor Nederland als gastland bij het festival gelobbyd. Dat dit de vorm van een uitwisseling tussen Spanje en Nederland zou krijgen, was mijn idee.’ Net als het programma eromheen, waarin hij ook veel energie gestoken heeft. ‘Want eenvoudig was het niet om al die tekenaars naar Barcelona te krijgen. Maar dat we met zoveel mensen kwamen, heeft wel geholpen. Er was veel aandacht in de pers.’ Het NRC bijvoorbeeld, dat niet alleen een dagelijkse blog vanuit Barcelona bijhield, maar tevens twee grote artikelen in de krant zelf plaatste; Het Parool dat een follow-up aan Typex wijdde; de NOS; ‘en de Volkskrant komt ook nog met een artikel.’ Bovendien schreven vrijwel alle landelijke Spaanse kranten – El Mundo, El Periódico, La Vanguardia – over het Nederlandse gastlandschap op de Ficomic, waarbij vooral het thema autobiografie in de strip (op de beurs zelf stond de tentoonstelling YO/IK centraal) veel nadruk kreeg. Net als de Nederlandse humor trouwens. In La Vanguardia attendeerde auteur Justo Barranco de talentscouts op Peter de Wits Sigmund-strip, die volgens hem hilarisch is. En ook Félix Sabat van de grote uitgever Glénat bevestigde dat Nederlandse humor Spanje aanspreekt, meldt het NRC. Bij Glénat verschenen eerder dit jaar al Peter de Wits Burka Babes en Leon el Terrible, een vertaling van de Sjef van Oekel-avonturen van Wim T. Schippers en Theo van den Boogaard.

Games en manga
Kortom: een succesvol gastlandschap, dat hopelijk bijdraagt aan de professionalisering van de branche: het laatste target van de intendant voor Barcelona. Vandaar onze slotvraag: wat de Nederlandse festivals van de Ficomic kunnen leren – mede omdat de beursdagen duidelijk maakten dat het Spaanse festival niet alleen een publiekstrekker is, maar ook vooral jonge mensen lokt. ‘Games. En manga: daar kun je jonge mensen mee interesseren. En meer lezingen. Wat niet wil zeggen dat Nederland geen succesvolle festivals heeft. Haarlem is bijvoorbeeld heel goed, er staan alleen soms wat moeilijke landen centraal, zoals Finland of Oost-Europa. Maar het is wel een leuk festival.’ Dat in 2012 overigens Spanje als gastland uitnodigt – wat de cirkel rond maakt, omdat de uitwisseling daarmee in alle opzichten voltooid zal zijn.