Sceptici deden internet af als de hype van de jaren negentig. Het medium had ook vurige pleitbezorgers, die het de belangrijkste uitvinding sinds de boekdrukkunst noemden. Een van hen was de journalist Francisco van Jole, schrijver van 'De Internet-Sensatie' (1994). In zijn nieuwe boek, 'Valse horizon', rekent hij af met de hooggespannen verwachtingen van destijds. Getoetst aan de werkelijkheid legt de ene na de andere internetmythe het af en 'Valse horizon' bevat enkele mooie voorbeelden van digitale broodjes-aap. De e-commerce bleek windhandel, de voorspelde culturele revolutie bleef uit. De poging van bestsellerauteur Stephen King om zijn werk zonder tussenkomst van een uitgever aan de man, strandde op grootschalige onverschilligheid van de lezers. "De gemiddelde internetgebruiker heeft de aandachtsspanne van een sprinkhaan," klaagde King. Onderzoekscijfers wijzen in dezelfde richting. De gemiddelde Amerikaan kijkt dagelijks tweeënhalf uur televisie, maar trekt voor internet amper twintig minuten uit. Een webpagina wordt doorgaans minder dan een minuut bekeken. Internet is een bibliotheek waarin niet gelezen wordt, alleen gegrasduind. De hardnekkigste misvatting over internet is dat het een massamedium zou zijn, schrijft Van Jole. Het mist echter het belangrijkste kenmerk daarvan: een gezamenlijke beleving, zoals bij televisieuitzendingen. Internet is een bij uitstek individueel medium, waarbij elke deelnemer zowel aanbieder als gebruiker kan zijn. Op massale belangstelling is het, net als het telefoonverkeer, niet berekend: sites worden ontoegankelijk, het net raakt verstopt. Francisco van Jole komt aan het einde van zijn boek tot de conclusie dat de kracht van internet niet ligt in de massaliteit, zoals lang gedacht, maar juist in de kleinschaligheid. Communicatie zonder grenzen of beperkingen: elke stem, hoe zwak ook, kan zich laten horen en er is altijd wel iemand die luistert. "Het lijkt een universum, maar het is gewoon u en ik." Een mooie gedachte. Misschien krijgen de sceptici alsnog ongelijk.