Langzaam zijn we weer aan daglicht gewend, alsook aan de alcoholvrije avonden en verantwoord eten op verantwoorde tijden. Velen van ons zijn zelfs weer aan het werk gegaan. Het gewone leven, ook wel bekend als die ondraaglijk saaie periode tussen twee IFFR’s in, is kortom weer begonnen. Vooruit dan, nog even een kleine terugblik op de afgelopen weken…

Het is godsonmogelijk dat een mens een compleet beeld krijgt van het IFFR of het perfecte festival meemaakt, dus het is niet met zekerheid te zeggen of deze editie beter, slechter of net zo goed was als voorgaande jaren. In elk geval heeft het Zone 5300-team een goed festival gehad met vele hoogtepunten (Breathless, Awaydays, The Chaser, Louise-Michel, Telstar, waarover hieronder meer), die natuurlijk geen hoogtepunten zouden zijn als daar niet wat bonafide dieptepunten tegenover zouden staan (Exhausted, Kikoe).
Een eervolle vermelding gaat in dit verband naar regisseur Khavn De La Cruz, die dit jaar de laagste en de op twee na laagste plaats in de publiekspoll bereikte met respectievelijk Three Days of Darkness en The Middle Mystery of Kristo Negro, een kunstje dat hij in een voorgaand jaar ook al eens flikte met twee films (de laatste en een-na-laatste plaats). Waarom zijn kunstwerkjes iedere keer weer geprogrammeerd worden? Waarschijnlijk omdat deze Filippijn een erg aardige vent is die het goed doet op feestjes, en bovendien moet íémand die laatste plaats bezet houden.

De KPN Publieksprijs ging dit jaar zeer verdiend (en dat is naar onze bescheiden mening in het verleden wel eens anders geweest) naar Slumdog Millionaire van Danny Boyle, een onvervalste feelgoodmovie vol actie, drama en romantiek en alle klassieke Boyle-ingrediënten -stadsachtervolgingen, treinen, smerige toiletscènes- maar dan in India. Inderdaad: Boylywood. Met fantastisch dansje op het treinperron in de slotscène. Die vier Golden Globes en tien Oscarnominaties gunnen we Boyle ook.

Dan was er nog het Hungry Ghosts-programma, dat op enkele aangename verrassingen na (Nightmare Detective 2 , Yes, I Can See Dead People, The Coffin) teleurstelde en eigenlijk vijf tot tien jaar te laat na de J-Horror-golf kwam (meer over de films in dit programma in het eerstvolgende nummer van Schokkend Nieuws). Het Haunted House in het voormalig Fortomuseum aan de Witte de Withstraat (zeer toepasselijk gelegen tegenover Spooky Belegde Broodjes) was daarentegen wél een geslaagd onderdeel. Op de laatste dag van het festival hadden we de tijd om er een kijkje te nemen en bezochten diverse door Aziatische regisseurs ingerichte ruimtes. Een onvervalste schrikervaring en een fraai boekje over de Maleisische geestenwereld rijker verlieten we het pand.

Tot slot: welke zijn de films die u volgens ons móét gaan zien (vooropgesteld dat ze gaan draaien of op dvd uitkomen)? Hier is onze toptien:

Zone 5300’s IFFR-toptien 2009
1. The Chaser
Een snoeiharde, retespannende seriemoordenaarsfilm met meer onverwachte plotwendingen dan je met een stok kunt aanwijzen. In Korea kan het nog, anno 2009! Heftige emoties, komische uitglijers, veel bloederig hamerzwaaien en volstrekt incompetente agenten, dat zijn de ingrediënten. Benieuwd wat daarvan overblijft in de geplande Amerikaanse remake met Leonardo DiCaprio… (Te zien vanaf 25 juni)
2. Louise-Michel
De nurkse dikke Louise en haar collega’s worden ontslagen. Samen besluiten ze met hun oprotpremie de baas om te laten leggen door een pro. Louise zal het wel even regelen. Want zo moeilijk kan dat toch niet zijn, een hitman vinden in Wallonië? Connaisseurs van de Waalse absurdistische cinema (C’est arrivé près de chez vous, Les convoyeurs attendent) weten wat ze kunnen verwachten: alles, maar dan ook álles, is mogelijk. Van de makers van Aaltra, met glansbijrol voor Benoît Poelvoorde.
3. Breathless
Nóg meer Koreaans geweld: gangsters slaan gangsters in elkaar, cops slaan vreedzaam protesterende studenten in elkaar, gangster slaat studenten én cops in elkaar, en dat in de eerste vijf minuten. De vuilbekkende, gewelddadige, mensenhatende gangster/afperser Song-Hoon en het schoolmeisje Han sluiten een onwaarschijnlijke maar oprechte vriendschap, tussen alle rospartijen door. Dit debuut is een film over schuld en boete en het belang van (surrogaat-)familie en zindert door zijn slotscènes nog lang na. Kreeg terecht een Tiger Award.
4. Awaydays
Hooligans in het Liverpool van 1979 (lees: het begin van het voor velen uitzichtloze Thatcher-tijdperk). Ofwel de gedoemde vriendschap tussen de upperclass Carty en de working class Elvis, die van een gezamenlijke toekomst in Berlijn droomt, tegen de achtergrond van de indringende (al dan niet Liverpudlian) postpunkklanken van Joy Division, Echo & The Bunnymen en Magazine, waarbij de greatest hits-valkuil plezierig omzeild wordt. De Quadrophenia van het new wave-tijdperk, met Engelse ondertiteling vertoond opdat koosnaampjes als ‘Owlroodidoodicartykins’ de kijker niet zouden ontgaan.
5. Il Divo
Een swingend gestyleerde en gedetailleerde biopic over het leven van de Italiaanse politieke mastodont Guilio Andreotti die 60 jaar politiek, 25 ministerschappen, 8 premierschappen en 3 vrijspraken achter de rug heeft. Als meester van het politieke spel tussen kerk, staat en mafia is hij de overlever, zelfs als begin jaren negentig de operatie Schone Handen uitbreekt. Quote: ‘Moro en al die anderen moesten zonodig geloven in de waarheid. En nu zijn ze allemaal dood.’
NB Na het zien van deze film komen associaties met Balkenende onwillekeurig naar boven. (Te zien vanaf 26 februari)
6. J.C.V.D.
Jean Claude Van Damme speelt zichzelf, en doet dit beter dan vriend of vijand voor mogelijk hielden. Spannend en hilarisch vanwege het schrandere script van regisseur Mabrouk El Mechri, dat perfect het midden houdt tussen het blockbustergenre dat Van Damme tot een knokbegrip maakte en de Waalse tragikomedie á la Aaltra of Eldorado. Te veel verraden gaan we hier niet doen.
7. A Country Teacher
Een aangename verrassing op het festival, deze Tsjechische film over een bangige, met zijn homoseksualiteit worstelende leraar die een betrekking neemt in een boerendorp. De door het leven getekende boerin Marie vindt hem een stuk interessanter dan de drankorgels die het mannenaanbod in het dorp bepalen, maar hij wordt verliefd op haar lastige puberzoon Lada. Een zeer goed afgewogen scenario van regisseur Bohdan Slama, een aangename verteltempo en sterke vertolkingen. Een film die je in je hart sluit door zijn bescheidenheid en oog voor detail. Het gegroefde smoelwerk van Zuzana Bydzovska (Marie) is onvergetelijk.
8. Unspoken
Geen lichte kost, dit drama over de verwerking van het verlies van een kind. Dicht op de huid volgen we de ouders, in extreme closeups waarin de buitenwereld geen rol speelt, in hun wanhoop en in hun onvermogen om met elkaar te praten en hun gevoelens te verwoorden. In de expressieve gezichten van acteurs Emmanuelle Devos en Bruno Todeschini valt in de lichtste plooiing een ondragelijk leed te lezen. Er zijn echo’s van Lodge Kerrigan en de Dardenne-broers, maar Fien Trochs tweede film staat volledig op eigen benen. (Te zien vanaf 21 mei)
9. Telstar
Biopic van het leven van Joe Meek, legendarische Engelse producer van veel hitwerk eind jaren ’50, begin jaren ’60. In de studio gevestigd in een woning boven een winkel wordt de ene rock-’n-rollhit na de andere opgenomen, met de zangeres in de badkamer, de strijkers in het opslaghok en de band in de voorkamer. En altijd: a nice cuppa. Een desastreus opvliegend karakter, de weigering om met zijn tijd mee te gaan (Beatles? Hup, in de vuilnisbak ermee!) en een fascinatie voor de verkeerde protégé’s leidt tot de onvermijdelijke onttakeling van Joe’s imperium en de dramatische ontknoping voor de ogen van de theejongen. Feelgoodmovie waarvan het onderwerp al zo mooi is en sommig acteerwerk (Con O’Neill in de hoofdrol) zo prachtig, dat de soms wat fladderige filmische afwerking niet ergert.
NB Telstar is het favoriete nummer van Margaret Thatcher.
10. Morphia
1917, een jonge dokter wordt op het Russische platteland in het diepe geworpen. Onder primitieve omstandigheden moet hij amputaties en andere bloederige operaties uitvoeren en kinderen ter wereld brengen. Hiervoor moet hij toch af en toe even het medisch handboek ter hand nemen. En het potje morfine, dat helpt ook tegen de zenuwen. Seks, intriges, wodka, bloed en revolutie en -troika hier, troika daar- zelfs een dollemansrit per slee achtervolgd door wolven. Het slotakkoord is gewelddadig en buitengewoon sardonisch, maar dat zal niet verbazen van de maker van de inktzwarte komedies Of Freaks and Men en Zone 5300-favoriet Cargo 200.
Bonusfilm:. I Sell The Dead
Deze ode aan de horrorfilms van Hammer en Amicus is een plezier voor de kenners, maar niet alleen voor hen. Sfeervolle openingstitels, Angus Scrimm, Ron Perlman en Larry Fessenden teamen met Lost-acteur Dominic Monaghan in een nimmer vervelend verhaal over ‘happy-go-lucky’ grafschenners die te maken krijgen met onrustige doden. Onvergetelijk zijn de scènes met de bange, walgende zombie, de opgraving van het ‘bevroren lijk’ en het ‘vampiertje pesten’. Met een klein budget gemaakt door SFX-specialist Glenn McQuaid. Sfeervol, humoristisch en met een fraaie stripestethiek.

Tot volgend jaar op het 39e International Film Festival Rotterdam, dat van 27 januari t/m 7 februari zal gaan plaatsvinden.

Met dank aan Sandra de Haan, Robert van Raffe, Marcel Ruijters, Jaap Verhoeven en het IFFR.

Meer IFFR op Jigsaw Lounge van Zone 5300-correspondent Neil Young (UK).