Cok Jouvenaar
Juan Díaz Canales & Rubén Pellejero –: Corto Maltese 13: Onder de middernachtzon
*****
(Casterman, 20,-)
Een bekende stripheld reanimeren is altijd gedurfd. Dat weerhoudt de uitgevers niet. De reeks Blake en Mortimer is inmiddels door meerdere auteurs in beeld gebracht. En ook de avonturen van Asterix, Lucky Luke en Robbedoes worden al enige tijd door nieuwe auteurs vervolgd. Soms is zo’n reanimatie geslaagd, soms niet. Sinds enkele maanden kunnen we Corto Maltese aan deze lijst met opnieuw tot leven gewekte striphelden toegevoegd.

Hugo Pratt, de geestelijke vader van Corto Maltese, overleed in 1995 en Maltese’s laatste avontuur stamt uit 1992. De kennismaking van Nederland met de stoïcijnse stripheld stamt uit begin jaren 70, in een publicatie in Pep. Het hoogtepunt van de populariteit werd bereikt met de albums van Casterman en een voorpublicatie in het stripmaandblad Wordt Vervolgd.

En nu is er dus een nieuw avontuur, geschreven en getekend door het duo Canales/Pellejero: <.i>Onder de middernachtzon. Het resultaat valt allerminst tegen. Het album laat zien dat dit legendarische stripkarakter anno nu nog steeds even sterk als fris is. Canales en Pellejero laten Corto Maltese volkomen in zijn waarde, met eer en respect zetten zij Pratts werk voort. Het verhaal is als vanouds weer een avontuur met de nadruk op intrigerende tronies, ontheemde figuren, raadselachtige bijpersonages en onderlinge kameraadschap. Corto zelf is nog even onpeilbaar en mysterieus. Ook spelen ironie en sarcasme weer een grote rol.

Tekenaar Ruben Pellejero verdiende zijn sporen met Dieter Lumpen – een van de bekendste en beste strips uit het stripblad Titanic – en het tweeluik Een vrijmoedige zomer. Hoewel het scherpe randje van Pratt in zijn werk ontbreekt, weet hij zich de zeebonk op bewonderingswaardige wijze eigen te maken. Zonder dat het gekunsteld overkomt laat hij enkele iconische beelden uit de originele reeks de revue passeren. Juan Díaz Canales, scenarist van de alom geprezen detectivereeks Blacksad, zet het schrijfwerk van Pratt voort. Het resultaat is geslaagd. Onder de middernachtzon bezit alle kenmerken die Corto Maltese tot een klassieke stripreeks maakten: vaart, vuur, spanning en onverwachte wendingen. Ook de dialogen zijn als vanouds: zonder poespas, ruis en flauwekul.

Het verhaal begint in Alaska als Rasputin door de kou overlijdt. Maar als Corto zijn vriend wil cremeren, blijkt zijn dood schijn te zijn. De twee vrienden belanden in San Francisco waar Corto een brief van vriend en schrijver Jack London ontvangt. Daarin staat dat er een schat op Corto ligt te wachten en vraagt London of Maltese een brief aan zijn ex-geliefde wil overhandigen. Corto keert terug naar Alaska. Als het schip strandt en Corto oog in oog komt met een ijsbeer is het avontuur op volle sterkte. Er volgt nog een guillotine in de vrieskou, een bevriende Eskimo en een tocht naar het plaatsje Dawson waar Londons ex en de schat zouden moeten wachten.

Laat ik er geen doekjes om winden: ik vond het heel fijn om na bijna vijfentwintig jaar weer een nieuw avontuur van Corto Maltese te lezen. Dat het levenswerk van Pratt nieuw leven kon worden ingeblazen had ik niet durven dromen. Maar het teken- en vertelplezier van Pellejero en Canales spat van alle pagina’s af. Wel had ik graag het vertrouwde zwart-wit gezien – maar dat is misschien nostalgie, want de inkleuring is zeker niet storend. Het gedekte kleurenpalet wordt met veel liefde en bewondering toegepast en voegt daardoor daadwerkelijk iets toe. Na Onder de middernachtzon heb ik dan ook maar meteen weer wat oude klassiekers als De Ethiopiërs en Fabel van Venetië voor een nieuwe leesbeurt uit de kast getrokken.

*****
(Scratch, € 27,90)
14-07-2015 00:00

Als een auteur iets autobiografisch aan papier toevertrouwt, heeft dat vaak te maken met een trauma of andere levensveranderingen. De Franse stripmaker Étienne Davodeau pakt het anders aan en lijkt juist patent te hebben op het alledaagse leven. In de graphic novel De Onwetenden brengt hij op lichtvoetige wijze twee werelden samen: wijn en strip.

Étienne Davodeau is in Nederland niet zo’n grote naam. Slechts de trilogie De vrienden van Saltiel, het bejubelde De Stroman en de Vrije Vlucht-titel De Val wisten ons taalgebied te bereiken. Dankzij uitgeverij Scratch krijgt Davodeau’s vertaalboom eindelijk een nieuwe loot. En wat voor eentje. Een boek dat ook de titel ‘Wat hebben een fles wijn en een stripverhaal met elkaar gemeen?’ had kunnen dragen. Het antwoord: meer dan je zou denken.

Étienne is al jaren bevriend met wijnboer Richard Leroy. Geen van beiden heeft affiniteit met het werk van de ander. Om hier verandering in te brengen stelt de stripmaker voor om een boek over het werk in de wijngaard van zijn kameraad te maken. Hij zal meewerken aan Richards wijnproductie. Hij wil wijnen leren proeven en erover voorgelicht worden. In ruil zal Richard dan de stripwereld onderzoeken, auteurs bezoeken, naar beurzen gaan en de strips lezen die Étienne hem voorschotelt. Een simpel uitgangspunt dat de vrienden dwingt om zich een jaar lang in elkaars wereld te verdiepen.

Étienne helpt met het snoeien van druiven, krijgt les over de grond waarop de wijngaard is gebouwd, gaat mee naar een bouwer van wijnvaten en bevriende brouwers, probeert goede en slechte wijn van elkaar te onderscheiden, en werkt mee aan de biologisch-dynamische besproeiing van de struiken in de vroege ochtend. Richard maakt op zijn beurt weer kennis met de wereld die strips heet. Samen bezoeken zij Futuropolis, de uitgever van het werk van Étienne, nemen ze een kijkje bij de drukkerij waar zijn boek Lulu Femme Nue net van de pers komt rollen, zijn ze te gast bij vakbroeders als Jean-Pierre Gibrat en Marc-Antoine Mathieu, en gaan ze naar ‘Quai des Bulles’, één van Frankrijk’s grootste stripfestivals.

Beiden aanschouwen het werkveld van de ander vol verwondering. Dit levert soms hilarische momenten op. Zeker als Richard tijdens de grote Moebius-tentoonstelling concludeert dat het werk van deze legendarische tekenaar niks is. Of als Étienne met lichte argwaan aanhoort hoe een wijn oxideert. Davodeau heeft van deze kruisbestuiving een subtiel juweeltje gemaakt. De eenvoudige tekeningen en het stemmige palet van grijstinten vergroten het effect. Net als de tekenaar ben je als lezer een observerende partij op zoek naar de juiste kennis. Had hij uitgepakt met gedetailleerde overzichtsplaten, uitgewerkte decors of een groot kleurpalet, dan zou het geheel veel minder impact hebben. Vooral de rol van Richard raakt je als lezer. De tekenaar heeft hem geportretteerd als een flamboyante wijnboer zonder een parodie van hem te maken. Dit alles maakt De onwetenden niet alleen een boeiend stripverhaal, maar ook en vooral een gepassioneerde lofzang op Davodeau’s vriend, de Franse wijnboeren en het vak van stripmaker. Proost.