Sandra de Haan
Pionier van de autobiostrip Harvey Pekar overleden
13-07-2010 00:00
Maandag 12 juli trof zijn vrouw Joyce Brabner hem dood aan in hun huis in Cleveland. Hij was een unieke persoonlijkheid in de Amerikaanse stripwereld. De driftkop en neuroot lag voortdurend in de clinch met zichzelf en de rest van de wereld. Maar in plaats van zoals de vele andere losers om hem heen in apathie te vervallen zette hij zijn ervaringen om in een unieke serie strips. Hij is 70 jaar oud geworden.

In 1976 startte Harvey Pekar zijn stripserie American Splendor en vond de autobiografische strip daarmee zo’n beetje uit. Tekenen kon hij niet, maar gelukkig was hij bevriend met Robert Crumb, die zijn schrijftalent herkende en de eerste verhalen voor hem uittekende. Sindsdien verbeeldden verschillende tekenaars de ups, maar vooral vele downs van zijn leven. De chronisch depressieve Pekar haalde zijn onderwerpen uit wat hij om zich heen zag. De manier waarop hij zijn eentonige baan als archiefmedewerker in een ziekenhuis, liefde voor de jazz en dagelijkse portie angsten, frustraties en eenzaamheid in strip omzette was van een openheid die volstrekt uniek was in die tijd. De gangbare genrestrips zeiden hem niets. Waarom iets verzinnen als het echte leven al interessant genoeg is? “Ordinary life is pretty complex stuff.”

Terwijl Crumb het boegbeeld van de underground scene werd, liet Pekar’s succes lang op zich wachten. In de liefde zat het ook al niet mee. Wat wel aan zijn cultstatus bijdroeg waren zijn eigenzinnige optredens bij Letterman. Hij was toen inmiddels getrouwd met Joyce Brabner, een groot fan van zijn werk en eveneens geen makkelijk mens. Toen hij kanker kreeg, spoorde ze hem aan om alles rond de behandeling van zijn ziekte in strip vast te leggen. Our Cancer Year bracht hem alsnog de erkenning waar hij zo lang op gewacht had. Ook de bekroonde anthology van American Splendor mag inmiddels tot de klassiekers gerekend worden. Zijn leven werd daarnaast nog verfilmd in 2003. Paul Giamatti speelt hier de tragikomische antiheld Pekar, maar ook de echte Pekar komt regelmatig aan het woord. Bekijk de trailer op YouTube.