*****
(Thrill Jockey)
Chicago is nog altijd het epicentrum van vooruitstrevende jazz. Trompettist Rob Mazurek en drummer Chad Taylor draaien daar al een tijdje mee; met het Chicago Underground-collectief hebben ze als duo, trio of kwartet al tien platen gemaakt. Dit is hun vijfde plaat als duo, nu eens niet opgenomen in Chicago, maar Sao Paulo. Ze begonnen in 1998 met nogal ontoegankelijke geluidsexperimenten, maar rond 2000 tot 2002 hadden ze hun unique selling point gevonden: freejazz improvisaties met trompet, drums en vibrafoon.

Wat maakt het Chicago Underground-geluid nu zo herkenbaar? Trompet en drums worden op stategische momenten ondersteund door beats en basloops uit de laptop. Impro kan door gebrek aan structuur makkelijk eenvormig en dus saai worden. Een laptop erbij bleek een gouden greep. Misschien wilden ze niet in herhaling vallen; op In praise of shadows (2006) lieten ze de laptop grotendeels thuis. Dat leverde een wat vage futloze plaat op. Ze leken hun beste tijd wel achter de rug te hebben, maar Boca Negra is weer verrassend spannend en energiek. Terug zijn de opzwepende stukken naast subtiele electro-impro-soundscapes. Chad Taylor speelt soms vibrafoon en drums tegelijk. Mazureks lyrische trompetspel gaat heen en weer tussen freejazz en feestelijke volksmuziek. Het fijne van deze plaat is dat de nummers heel divers van sfeer en opzet zijn, waardoor de aandacht nooit verslapt. Ze hebben voor het eerst ook een cover opgenomen: Broken Shadows van Ornette Coleman. Boca Negra betekend ‘zwarte mond’ en verwijst naar de krater van de Caraïbische vulkaan Tiede, maar ook naar een plaatselijke betekenis: het opnemen van een eindeloze stroom aan informatie. Het maken van de plaat nam drie jaar in beslag omdat ze beide vaak met verschillende bands op toernee waren, waaronder Exploding Star Orchestra, Iron and Wine en Marc Ribot.

In de nummers 2, 3, en 4 wordt er nog wel onduidelijk gefriemeld, maar halverwege Confliction gaan ze dan echt los met gehak op een piano en superswingende polyritmiek. Het volgende nummer Hermeto slaat een totaal andere weg in: de repeterende tinkelende synthesizermelodie klinkt bijna als een dromerig stukje Mike Oldfield(!). Fluitjes en duimpiano komen ook langs. Taylor gaat af en toe behoorlijk a-ritmisch te werk, wat heel fijn contrasteert met de momenten waarop de laptop de boel weer in het gareel stuurt. In Spy on the floor lijkt er zowat een hele Caraïbische drumband in de studio te staan, de energie spat er vanaf. Afsluiter Vergence is het meest gedurfd, want verre van jazz: dit klinkt bijna als een kruising tussen Brian Eno en de solo-elektronica van Radiohead Thom Yorke. Het duo heeft de eigen muzikale grenzen weer een stukje opgerekt met een erg geslaagde plaat. Alle nummers zijn integraal te beluisteren op: ThrillJockey.com