Jörg Buttgereit leek verloren voor de filmwereld. In een interview in Zone 5300 #93 in 2011 zei de Duitse shockregisseur (Nekromantik) zich alleen nog maar bezig te houden met theater en tv-documentaires. Toen zijn naam opdook in de catalogus van het IFFR veerden we dan ook op uit onze stoelen, ook al is zijn terugkeer aan de voorzichtige kant: het gaat om een korte film die onderdeel uitmaakt van een drieluik over de angst.



Buttgereits Final Girl bijt het spits af met een wraakfilm, waarin flink veel ingezoomd wordt op cavia’s (nee, die maken geen onderdeel uit van de wraak). Het is helaas niet Buttgereits beste werk, en ook de zwakste bijdrage in het drieluik. Michal Kosakowski’s Make a Wish, waarin twee doofstomme jongeren worden geterroriseerd door een gropeje neonazi’s, is een regelrechte stoomwals. Goed, maar snoeihard en compromisloos - dat het goede uiteindelijk overwint is in dit geval een zéér schrale troost.

Last but not least: Alraune van Andreas Marschall, waarin een yup op zoek naar het ultieme genot zich inlaat met de eigenaar van een privénachtclub - en dat had hij beter niet kunnen doen. Het is een hallucinant, Lovecraftiaans slotakkoord dat herinneringen oproept aan het werk Lucio Fulci en consorten. Al met al is German Angst een van de meest geslaagde horror-anthologieën van de laatste jaren. Vanavond nog te zien om 22:15 in het Oude Luxor.

Eigenlijk is A Girl Walks Home Alone at Night geen Iraanse film, zoals de site van het IFFR suggereert, maar een in Amerika met Amerikaans geld geschoten film, met Iraanse acteurs, door een Iraans-Amerikaanse regisseuse. Want laat het duidelijk zijn: deze film had nooit in Iran gemaakt kunnen worden - al is het maar vanwege het (beschaafde) bloot wat er in zit. En veel vampierwesterns komen er ook al niet uit die contreien.



In het spookstadachtige Bad City stapelen de lijken zich op. Letterlijk. Want wie niet braaf is - en dat zijn de pooiers, drugsdealers en gangsters die deze stad bevolken natuurlijk niet - krijgt een portie vergelding op zijn bord van een in een lange hoofddoek gekleed vampiermeisje. Op een skateboard. Dan ontmoet het vampiermeisje (de broeierige Sheila Vand) Arash, de James Dean-van-dienst met het gouden hart. Niet dat de plot dan in een stroomversnelling raakt, want de film blijft op een aangenaam tempo voortkabbelen. En het is precies goed zo.

Echte horror is de film ook al niet, al vindt een slechterik (een superieur schmierende Dominic Rains, bekend van Captain America: The Winter Soldier) een voorspelbaar gruwelijke dood. De film zit vol knipogen naar spaghettiwesterns, film noir en graphic novels, zoals Sin City (maar dan serener en minder gewelddadig). De liefdesgeschiedenis is lekker quirky, de zwart-witfotografie prachtig en de humor bijzonder fris. Als de film afgelopen is, realiseer je je dat de plot flinterdun was, maar dat wordt meer dan goedgemaakt door de uiterst aangename kijkervaring die je zojuist had. Oh ja, en door de fantastische bijrol van de kat natuurlijk.

Een scène uit de tienerkomedie The Girl Next Door (Luke Greenfield, 2004): student Matthew (Emilie Hirsch) staat gekleed in slechts zijn onderbroek in de koplampen van een auto, van waaruit voormalig pornoster Danielle (Elisha Cuthbert) hem aanmoedigt ook dat laatste stukje stof op de grond te laten vallen. Een voice-over declameert droog: ‘She forces him to embrace his sexuality instead of subduing it.’ Juist ja.

Ook voormalig tienerster Fairuza Balk, die de voice-over insprak, kan weinig redden aan de vermoedelijk academisch bedoelde, maar vaak cheesy teksten van Guardian-recensent Charlie Lyne. In zijn louter uit scènes en beelden van tienerkomedies en highschooldrama’s opgebouwde documentaire wil Lyne het genre ontleden, maar dan maakt hij bij de films waar hij op inzoomt wel heel vreemde keuzes. Het kan natuurlijk zijn dat rechtenkwesties een rol speelden (er worden scènes en flitsen getoond uit ruim 200 films), maar je vraagt je af waarom er zo diep wordt ingegaan op zeperds als She’s All That of ternauwernood aan het genre rakende films als Jeepers Creepers. Wáár is The Breakfast Club? Pretty in Pink? Waarom komen hoogtepunten in het genre als Election, Clueless (waaraan deze documentaire zijn titel ontleent), Elephant of Rushmore slechts in een flits voorbij, terwijl een overduidelijke monstrositeit als Slap her, She’s French breed wordt uitgemeten door middel van een ‘diepzinnige’ analyse? Is Beyond Clueless wellicht beyond irony?



Zoals de IFFR-site al verklapt: ‘Wanneer de commentaarstem zwijgt, komen de beste momenten.’ Beyond Clueless heeft eigenlijk nog het meeste weg van zo’n documentaire die je wel eens als een dvd-extra aantreft, bedoeld om je nog meer films uit het genre aan te smeren. En zo werkt het dus ook: none the wiser grijp je nog maar eens Ghost World uit de kast.