Een wereld zonder mannen, hoe zou dat zijn? Vredig en harmonieus? Stomvervelend? Allebei? In de hier en daar hilarische mockumentary No Men Beyond This Point wordt een van de mogelijke scenario's in beeld gebracht. De film speelt zich af in het heden, zo ongeveer, en de mannen zijn in rap tempo aan het uitsterven: de jongste is 37. Ze wonen in reservaten en worden gedoogd zolang ze daar blijven. Hoe dat zo gekomen is? In de jaren vijftig, zo wil de film, werden er steeds meer vrouwen zwanger zonder dat ze door een man bevrucht waren, en die ontwikkeling zette zich snel door. De traditionele voortplanting werkte niet meer - het mannelijk sperma werd afgestoten door de vrouwelijke eicellen - en in plaats daarvan ontstonden er embryo's door parthenogenese. Dat die embryo's theoretisch klonen van de moeder zouden zijn, wordt in de film voor het gemak genegeerd: de vrouwen krijgen dochters die genetisch van hen verschillen - maar ze baren dus in ieder geval geen jongens meer. Dat heeft maatschappelijke onrust tot gevolg - de mannen verzetten zich hevig - maar uiteindelijk kunnen ze niet anders dan zich schikken in de rol van uitstervende minderheid. En de vrouwen vinden dat de mannen niet moeten zeuren: het is de loop van de natuur, en die hou je niet tegen. 'Praise Nature', is hun nieuwe mantra.

Deze synopsis wordt in No Men Beyond This Point (gemaakt door een man) uitgewerkt als een tv-documentaire zoals je ze zo vaak ziet: historische beelden, een voice-over, plus een aantal hedendaagse wetenschappers en politici (zoals de leider van de mannenbeweging) die hun visie op de ontwikkelingen geven. De aanleiding voor de documentaire is overigens een gebeurtenis die de harmonieuze vrouwenwereld in rep en roer heeft gebracht: er is een vrouw verliefd geworden op de 37-jarige jongeling. En hoe dat afloopt ...

Eigenlijk is A Girl Walks Home Alone at Night geen Iraanse film, zoals de site van het IFFR suggereert, maar een in Amerika met Amerikaans geld geschoten film, met Iraanse acteurs, door een Iraans-Amerikaanse regisseuse. Want laat het duidelijk zijn: deze film had nooit in Iran gemaakt kunnen worden - al is het maar vanwege het (beschaafde) bloot wat er in zit. En veel vampierwesterns komen er ook al niet uit die contreien.



In het spookstadachtige Bad City stapelen de lijken zich op. Letterlijk. Want wie niet braaf is - en dat zijn de pooiers, drugsdealers en gangsters die deze stad bevolken natuurlijk niet - krijgt een portie vergelding op zijn bord van een in een lange hoofddoek gekleed vampiermeisje. Op een skateboard. Dan ontmoet het vampiermeisje (de broeierige Sheila Vand) Arash, de James Dean-van-dienst met het gouden hart. Niet dat de plot dan in een stroomversnelling raakt, want de film blijft op een aangenaam tempo voortkabbelen. En het is precies goed zo.

Echte horror is de film ook al niet, al vindt een slechterik (een superieur schmierende Dominic Rains, bekend van Captain America: The Winter Soldier) een voorspelbaar gruwelijke dood. De film zit vol knipogen naar spaghettiwesterns, film noir en graphic novels, zoals Sin City (maar dan serener en minder gewelddadig). De liefdesgeschiedenis is lekker quirky, de zwart-witfotografie prachtig en de humor bijzonder fris. Als de film afgelopen is, realiseer je je dat de plot flinterdun was, maar dat wordt meer dan goedgemaakt door de uiterst aangename kijkervaring die je zojuist had. Oh ja, en door de fantastische bijrol van de kat natuurlijk.

The Lesson van de Bulgaarse regisseurs Kristina Grozeva en Petar Valchanov wordt qua stijl (naturalistisch, onopgesmukt) wel vergeleken met het werk van een ander regieduo, de Belgische broers Dardenne. Maar het is niet alleen de stijl waar de overeenkomsten liggen, ook het aansnijden van morele kwesties hebben de twee duo's gemeen. En als er dan toch vergeleken moet worden: de Bulgaren doen niet voor de Belgen onder. Hun voor een appel en een ei gemaakte film - er was geen budget om alle medewerkers te betalen - heeft dan ook volkomen terecht al hier en daar wat prijzen gewonnen.

Hoofdpersoon is de lerares Nade, een controlfreak die zelfs haar eigen gevoelens niet verder laat komen dan haar ogen. Bovendien heeft ze een goed ontwikkeld gevoel van goed en kwaad, al is ze daarin misschien wat rechtlijnig - zoals meteen aan het begin van de film blijkt als ze probeert een diefstal op te helderen. Het lukt haar niet, en dat zit haar dwars. Vervolgens slaat het noodlot hard toe: er wordt beslag gelegd op haar huis omdat haar onbetrouwbare echtgenoot de hypotheek al maanden niet betaald heeft, en vervolgens gaat het van kwaad tot erger. Alles zit tegen, en bovendien kiest ze oplossingen die haar situatie alleen maar verergeren - en die haar uiteindelijk dwingen om dingen te doen die tegen haar morele principes ingaan.

De film (heel losjes gebaseerd op een ware gebeurtenis) is het eerste deel uit een trilogie over 'geld en moraal'. In het volgende deel doet hoofdrolspeelster Margita Gosheva ook weer mee, en dat alleen is al iets om naar vooruit te kijken. Ze is in The Lesson in vrijwel iedere scène aanwezig, en is in al die scènes volkomen geloofwaardig en vaak meer dan dat. Zou toch mooi zijn als deze film alsnog werd aangekocht voor distributie in Nederland.