Een scène uit de tienerkomedie The Girl Next Door (Luke Greenfield, 2004): student Matthew (Emilie Hirsch) staat gekleed in slechts zijn onderbroek in de koplampen van een auto, van waaruit voormalig pornoster Danielle (Elisha Cuthbert) hem aanmoedigt ook dat laatste stukje stof op de grond te laten vallen. Een voice-over declameert droog: ‘She forces him to embrace his sexuality instead of subduing it.’ Juist ja.

Ook voormalig tienerster Fairuza Balk, die de voice-over insprak, kan weinig redden aan de vermoedelijk academisch bedoelde, maar vaak cheesy teksten van Guardian-recensent Charlie Lyne. In zijn louter uit scènes en beelden van tienerkomedies en highschooldrama’s opgebouwde documentaire wil Lyne het genre ontleden, maar dan maakt hij bij de films waar hij op inzoomt wel heel vreemde keuzes. Het kan natuurlijk zijn dat rechtenkwesties een rol speelden (er worden scènes en flitsen getoond uit ruim 200 films), maar je vraagt je af waarom er zo diep wordt ingegaan op zeperds als She’s All That of ternauwernood aan het genre rakende films als Jeepers Creepers. Wáár is The Breakfast Club? Pretty in Pink? Waarom komen hoogtepunten in het genre als Election, Clueless (waaraan deze documentaire zijn titel ontleent), Elephant of Rushmore slechts in een flits voorbij, terwijl een overduidelijke monstrositeit als Slap her, She’s French breed wordt uitgemeten door middel van een ‘diepzinnige’ analyse? Is Beyond Clueless wellicht beyond irony?



Zoals de IFFR-site al verklapt: ‘Wanneer de commentaarstem zwijgt, komen de beste momenten.’ Beyond Clueless heeft eigenlijk nog het meeste weg van zo’n documentaire die je wel eens als een dvd-extra aantreft, bedoeld om je nog meer films uit het genre aan te smeren. En zo werkt het dus ook: none the wiser grijp je nog maar eens Ghost World uit de kast.