Raymond Noë
Reality info
*****
Quentin Dupieux
In het Really? Really.-surrealismeprogramma van het IFFR draait ook de film Reality, of eigenlijk Réalité - want van de Fransman Quentin Dupieux. De werkelijkheid waar het in deze film over gaat is overigens die van de droomwereld - en wel de droomwereld van het schoolmeisje Réalité, dat een van de centrale figuren uit de film is, samen met de cameraman Jason. Althans, dat is één interpretatie, want Reality is een echte Ceçi n'est pas un pipe-film, waarin van alles door elkaar loopt en de werkelijkheid van de een de droom van de ander is. Dat werk.

De film (die een beetje een jarentachtig-uitstraling heeft) ontwikkelt zich aanvankelijk wat traag, maar als Dupieux op een gegeven moment al zijn treintjes op de rails heeft, komt de vaart erin en wordt de film steeds maffer en leuker en onderhoudender. De centrale verhaallijn - if any - gaat over de speelfilmplannen van Jason, waar hij tot zijn verbazing een geldschieter voor weet te vinden. Maar vanaf het moment dat hij erachter komt dat zijn film (over moordzuchtige tv-apparaten) al gemaakt is en zelfs al in de bioscoop draait, blijkt niets meer wat het eerst leek. Of juist wel. En uiteindelijk komt alles dan toch nog samen. Ofzo. Misschien.

Wie Reality nog op het IFFR gaat zien, zal eerst nog door de voorfilm Formales Gewissen moeten bijten, een met de computer gemaakte animatie over de "verontrustende taferelen en gebeurtenissen die we elke dag (gedwongen worden te) zien". Het programma noemt ze "onvervalst verontrustend geniaal" - maar daar zal vast niet iedereen het mee eens zijn.

Sandra de Haan
Amour Fou info
*****
Jessica Hausner
Doelen Jurriaanse Zaal
Deze film probeert de Duitse elite van 1811 te portretteren, een beetje zoals Downton Abbey dat met de Britse adel deed. Er wordt veel thee gedronken, bediend door onderdanig personeel, gemusiceerd en gefilosofeerd. Dolende dichter Heinrich (geïnspireerd op de dichter Heinrich von Kleist) wordt geplaagd door Weltschmerz. Zijn narcistische trekken en romantische geest brengen hem in de waan dat hij alleen geluk kan vinden als een vrouw uit liefde voor hem besluit samen zelfmoord te plegen. Een vrouw zo gek krijgen blijkt natuurlijk verre van eenvoudig. Dat levert soms bizarre conversaties op, altijd onderkoeld gespeeld.

Het tempo ligt erg laag, maar je hoeft je niet te vervelend: geniet van de tot in details perfecte interieurs en kostuums. Zeer geslaagd zijn de discussies over nieuwerwetse dingen die uit Frankrijk overwaaien, zoals belastingen voor iedereen. ‘Zelfs voor de aristocratie? Dat komt me wel erg slecht uit,’ verzucht een oude tante met een grijze suikerspin op haar hoofd. Je krijgt bijna medelijden. Het lijkt erop dat Hausner goed research heeft gepleegd: waar hield de elite zich in 1811 zoal mee bezig? Vrijheid en gelijkheid waren in Frankrijk in opmars en daarmee was een massa vrije boeren in aantocht, niet langer eigendom van de grootgrondbezitter. Ze konden zich niet voorstellen dat die pummels zoveel vrijheid wel aankonden. Deze scenes zijn minstens zo boeiend als het romantische gezwoeg van Heinrich.