Tonio van Vugt
Primer info
*****
Shane Carruth
30-01-2005 13:00 Lantaren 1
Stelling: Een film over tijdparadoxen die meer vragen opwerpt dan ze beantwoordt, is het werk van een luie regisseur die zijn zaakjes scenariotechnisch niet op orde heeft.

De toetsing: Ik zou hier graag schrijven dat ik wel weet hoe het allemaal in elkaar steekt, maar ik behoor vooralsnog tot de enorme groep van gefrustreerde filmliefhebbers die van Shane Carruth wel eens willen weten hoe zijn film nou exact verstaan dient te worden. Het verhaal is tot halverwege redelijk goed te volgen: twee jongens knutselen per ongeluk een tijdmachine in elkaar, en ze verdubbelen hun werkdagen door ze tweemaal te beleven; als bijproduct van het tijdreizen ontstaat er tijdelijk een dubbelganger van de tijdreiziger, die vermeden dient te worden voor de duur van de ‘reis’. Abe en Aaron buiten hun uitvinding handig uit door aandelen te kopen met voorkennis, en zijn zelfs in staat om op een feestje een uitbarsting van geweld, die ze uiteraard al hadden zien aankomen, te voorkomen. Maar halverwege de film gaat het mis; voor onze protagonisten als gevolg van de tijdparadox én het feit dat de dubbelgangers hun recht op een eigen leven gaan opeisen, voor de kijker omdat Carruth hier niet meer uit de complicaties van zijn eigen scenario lijkt te komen. Het is niet zozeer de materie zelf, maar de onmacht om de plotwendingen overzichtelijk en binnen de interne logica van het verhaal uit te werken. Dat is echter vooral te wijten aan gebrek aan ervaring en budget (minder welwillende tongen spreken van luiheid), en aangezien ‘Primer’ nu al is uitgegroeid tot een cultfavoriet met een fanatieke fanbase, is het slechts een kwestie van tijd voor Carruth in Hollywood met scriptdoctor en budget aan de gang mag. Want ‘Primer’ is dan wel geen goede film, het is wel een van de interessantste die in lange tijd uit het overzeese tot ons kwam.

NB Het voorfilmpje 'Minotauromaquia', een prachtige animatie waarin Griekse mythologie de werken van Picasso ontmoet tegen de achtergrond van Strawinsky's De Vuurvogel, krijgt vijf sterren.