Raymond Noë
The Congress info
*****
Ari Folman
In 2008 maakte de Israëlische regisseur Ari Folman het succesvolle Waltz with Bashir. Deze film is, aldus Wikipedia, een ‘geanimeerde, autobiografische documentaire’ waarin Folman ‘op zoek gaat naar zijn eigen herinneringen aan de Libanese Burgeroorlog, waar hij als soldaat van het Israëlische leger tijdens een invasie in 1982 heen werd gestuurd’. Waltz with Bashir maakte veel indruk bij kritiek en publiek, en werd met prijzen overladen. De film was vooral geslaagd door de combinatie van de ietwat houterige animatie met het aangrijpende persoonlijke verhaal over Folmans traumatische oorlogsbelevenissen.

Als opvolger van deze film is er nu The Congress, dat net zo mislukt is als zijn voorganger geslaagd was. De film bestaat uit twee delen. In het eerste deel zetten echte acteurs - o.a. actrice Robin Wright (uit Forrest Gump) en Harvey Keitel (die eruitziet alsof hij uit zijn graf is opgestaan) - een verhaal op poten over het verkopen van je uiterlijk aan de filmindustrie: Wright wordt min of meer gedwongen zich te laten inscannen in een computermodel dat door de studiobazen naar believen in films te gebruiken zal zijn. Vervolgens maakt het verhaal een sprong in de tijd en wordt de film op hetzelfde moment een tekenfilm. De in een half anime-, half Looney Tunes-poppetje veranderde Wright komt terecht op een congres van haar filmstudio, waar the next big thing gepresenteerd gaat worden: een uitvinding waardoor kijkers voortaan hun helden niet alleen kunnen zien, maar hen ook kunnen zijn. Of zoiets dan. Het congres speelt zich af in een hallucinante wereld, waar net als in een Looney Tunes-filmpje hoofdpersoon Wright via maffe plotwisselingen van de ene scène naar de andere buitelt, terwijl Folman zijn best doet zijn pretentieuze kermis te rechtvaardigen met halfbakken filosofietjes over de vraag wat de werkelijkheid nou precies is. Of zoiets dan. En over het beeld dat geschetst wordt van de toekomst van de amusementsindustrie kun je eigenlijk ook alleen maar je schouders ophalen.



In Schokkend Nieuws noemen ze The Congress ‘een interessante mislukking’, maar dat is nog veel te aardig: de film is hooguit het eerste kwartier interessant, omdat je dan nog niet doorhebt waar het heengaat. Waltz with Bashir was zo goed omdat de film op een integere en visueel aantrekkelijke manier een persoonlijk en authentiek verhaal vertelde. Maar het succes van de film lijkt een verlammende werking op Folman te hebben gehad: The Congress had een waardige opvolger voor Bashir moeten worden, maar blijft ondanks de visuele overdaad een fletse kleurplaat. De lat lag te hoog.

The Congress draait vanaf vandaag in de Nederlandse bioscopen.