Gaat Elijah Wood ooit nog van het Hobbit-stigma afkomen? Of hij nou wordt gecast als hitman in Sin City of heel zieke seriemoordenaar in Maniac: die puppy-ogen blijven je aanstaren en je wilt hem een koekje geven. Dat is waarschijnlijk ook de reden dat fotografe Anna valt voor de schijnbaar zachtaardige Frank, die mannequins restaureert in de shop van zijn moeder. Die puppy-ogen zijn vermoedelijk ook de reden dat Anna geen aandacht heeft voor Franks handen, die hij met een staalborstel schrobt tot de vellen erbij hangen. Want Frank heeft een minder zachtaardige kant: in de nachtelijke uurtjes verzamelt hij pruiken van echt mensenhaar, die door de rechtmatige eigenaressen nou niet bepaald vrijwillig worden afgestaan. En daarna voelt hij zich schuldig. En dan pakt hij de staalborstel. Vanwaar die vrouwenhaat? Flashback: ‘Ga maar even wachten in de auto’, wordt een jeugdige Frank toegebeten door zijn moeder die zich op straat van achteren laat nemen door een anonieme minnaar. Maar hee, wie weet, misschien is Anna wel degene die Frank kan genezen…

Maniac is een remake van de gelijknamige film van William Lustig uit 1980. Die heb ik nooit gezien, dus ik kan geen enkele vergelijking maken. Wel roept de film de sfeer op van de video nasties uit de jaren 80 waartoe het origineel ook behoort. Waar de nieuwe versie (met een scenario van o.a. Alexandre Aja ‘Haute Tension’ Aja) in elk geval in slaagt is het oproepen van beklemming, mede door de gimmick die wordt gebruikt: we zien alles letterlijk door Franks ogen, we zitten in zijn hoofd en komen er gedurende de hele film niet meer uit. Maar die gimmick legt tevens de zwakte van Maniac bloot: ondanks het inkijkje in Franks gekte maakt de film enige identificatie nauwelijks mogelijk. Frank is gewoon een very sick puppy., en Maniac een seriemoordenaarsfilm die meer wil zijn dan zijn genregenoten maar daar helaas onvoldoende in slaagt.

Possession, dat draait in het House of Psychotic Women-onderdeel, begint als een drama over het stukgelopen huwelijk van Mark (Sam Neill) en Anna (Isabelle Adjani). Als Mark terugkeert van een nogal geheimzinnige zakenreis wil Anna van hem scheiden, zonder dat ze wil uitleggen waarom. Mark raakt bezeten van de gedachte dat zijn vrouw een minnaar heeft. Die blijkt ze inderdaad te hebben, al weet deze Heinrich ook niet waarom ze zich zo vreemd gedraagt. In de reeks heftig in beeld gebrachte scenes rondom de uitzinnig psychotische en moordzuchtige Anna die volgt, wordt vervolgens duidelijk dat er nóg een minnaar in het spel is - al heeft het bloederige en slijmerige wormachtige wezen waarmee ze het bed deelt weinig menselijks.

Sinds 1981, het jaar waarin Andrzej Zulawski Possession maakte, heeft de film een indrukwekkende reputatie opgedaan als dé arthousefilm die iedereen moet zien. Daarom lieten we de schattige Koreaanse film A Werewolf Boy, die tegelijkertijd draaide, ervoor schieten. Bleek dat even een vergissing. Zelden zag ik een film die zó zwaar overschat is als deze. Vooruit, Isabelle Adjani is prachtig, ook als hysterica die wittig slijm en bloed spuwt. Maar verder dacht ik elke tien minuten: ik snap er geen fuck van - oh wacht, ik snap het bijná - oh nee, toch niet. Alle acteurs maken zich op pijnlijke wijze schuldig aan overacting, en dat moet bij een acteur als Sam Neill wel aan de regisseur te wijten zijn. Waanzin demonstreren door Adjani kleren luid gillend in de ijskast te laten stoppen: come on!. Mag het wat minder?

De film bevat een aantal motieven, zoals dat van de doppelgänger, die op zichzelf fascinerend zijn maar als los zand aan elkaar hangen. Zulawski betracht coherentie door verhaalelementen symbolisch met elkaar te verbinden, zoals de roze sokken van de man met wie Mark tijdens zijn zakenreis contact moest leggen en die na bijna twee uur opeens in de film opduiken. Maar eigenlijk raaskalt Possession voort zonder enige vorm van coherentie, met een volstrekt potsierlijke apotheose. Valt er dan verder echt niks goeds over te zeggen? Ja, één ding: de jurk van Adjani is heel mooi, in een zeldzame kleur blauwpaars die ook wel Vermeerblauw wordt genoemd. Daar krijgt de film precies één ster voor.