Het valt al een tijd op, de grote hoeveelheid horrorfilms die uit Spanje komt. Toegegeven, onder deze stroom aan paellahorror vinden we zelden meesterwerken - 'The Machinist' uitgezonderd - maar wel een hele hoop goed gemaakte middenmoot die als zodanig goed te verteren is. Daarbij zijn deze Spaanse horrorfilms ook nog eens erg divers. Op dit festival draaien bijvoorbeeld een ode aan de klassieke horror ('Blood Red'), een sexy horrorkomedie ('Ferpect Crime') en daarnaast de ouderwetse, psychologische horrorfilm 'La Promesa'. Die diversiteit geeft aan dat horror in Spanje niet strikt voor een tienerpubliek wordt gemaakt. 'La Promesa' wordt gedragen door de fantastische actrice Carmen Maura die op intense wijze de psychologische neergang van een oude dame speelt. Deze vrouw, Gregoria, wordt al jaren onderdrukt door haar botte echtgenoot en, eerlijk is eerlijk, daar heeft hij ook wel redenen toe. Gregoria heeft regelmatig religieuze, epileptische aanvallen en dat kan flink op de zenuwen gaan werken. In één van haar aanvallen slaat ze in verwarde toestand op de vlucht. Het lot brengt haar bij een echtpaar dat net een nanny zoekt voor hun moeilijke zoontje. Gregoria weet een hele tijd de goede schijn op te houden, maar langzamerhand wordt duidelijk dat ze zo gek is als een deur en beginnen er doden te vallen. We weten al van 'The Servant', ‘Turn of the Screw’ en 'Nightcomers' waar slecht personeel toe in staat is, maar in 'La Promesa' wordt de neergang van Gregoria met verrassend veel compassie uitgewerkt. Hoewel er behoorlijk wat overeenkomsten zijn - diep religieuze vrouw op leeftijd wordt moorddadig - blijft 'La Promesa' op deze manier ver bij een film als 'Killer Nun' vandaan.

Gladjakker en verklaard vrijgezel Rafael (Guillermo Toledo) heeft als hoogste doel in het leven: afdelingshoofd worden op de damesafdeling van de grote kledingwinkel waarin hij werkt. Het is er hemels. De hele dag brengt hij door tussen de lingerie en de bloedmooie verkoopsters. Rafael wordt gedwarsboomd in zijn streven door collega Don Antonio, die er dezelfde ambities op na houdt. Als Rafael door Antonio overgeplaatst dreigt te worden naar de afdeling "grote maten" is het hek van de dam en spietst Rafael zijn rivaal op een kledinghaak. Rafael zit nu niet alleen met een lijk in zijn maag, het blijkt ook nog eens dat het lelijke eendje van de afdeling Lourdes (toffe rol van Monica Servera) getuige was van de moord. Prompt dwingt ze Rafael seks met haar te hebben en op den duur zijn er zelfs trouwplannen. De la Iglesia ('Action Mutante', 'El Dia de la Bestia') leeft zich uit in campy details, zodat de film een soort 'Are You Being Served' op LSD is. Muziek en vormgeving van de film zijn daarbij perfect. De scène waarin Lourdes het lijk van Don Antonio wegwerkt met behulp van een slagersmes en verbrandingsoven, maakt de film alleen al de moeite waard om te gaan zien.

Nog te zien: maandag 13-06 18:00 Cinerama 1

Paul Schrader zette zich er toe een Exorcist-episode te maken maar kwam met een soort miniversie van 'Zulu' op de proppen. Producent Morgan Creek verwierp het materiaal en probeerde het opnieuw met Renny Harlin wiens versie een tijd terug in de bioscopen draaide. Dit verklaart de vreemde titel van 'Paul Schrader's Exorcist: the Original Prequel', wat toch eerder klinkt als een National Lampoon-parodie.
In 'Paul Schrader's Exorcist: the Original Prequel' verliest vader Merrick (Stellan Skarsgard) zijn geloof als hij medeplichtig wordt gemaakt aan een brutale executie van willekeurige burgers door Duitse soldaten in WO2. We treffen hem een paar jaar later als archeoloog in Afrika alwaar hij onder een 5e eeuwse kerk een Pazuzu-tempel ontdekt. Probleem is dat Merrick wordt vergezeld door Britse soldaten, die weinig geduld met de plaatselijke bevolking hebben. Wanneer twee soldaten eindigen als ritueel vermoorde lijken in een blasfemisch tableau in de antieke kerk, volgt een confrontatie. Dit alles is verschrikkelijk saai in beeld gebracht. Haast alle aspecten van de film worden gekenmerkt door ideeënarmoede. Vooral de belichting is schandalig. Echt dieptepunt is het onscherpe camerawerk van Vittorio Storaro van wie we toch wat mogen verwachten omdat hij niet alleen 'Apocalypse Now' deed, maar ook bijvoorbeeld 'The Bird with the Crystal Plumage'. Voeg bij dit alles hemeltergende muziek van o.a. Trevor Rabin en schaarse digitale effecten die treurig stemmen, en vernield is uw film. Dit is een prul van de eerste orde die niet betrapt kan worden op enige filmische kwaliteit.

Nog zien: dinsdag 14-04, 16:00 Cinerama 1

Stelling: ‘een film is in beginsel slecht, tot het tegendeel bewezen is’. Deze keer: De nieuwe animatiefilm van Katsuhiro Otomo, de man die voor het laatst een deuk in een pakje boter sloeg met ‘Akira’ eind jaren ‘80, daar zit in dit tijdperk van 3D-computeranimatie toch geen digitale hond op te wachten?

De toets: En inderdaad blijkt bovenstaande stelling helaas maar al te waar, want ‘Steamboy’ krijgt inderdaad vooralsnog geen release in Nederland - in feite wordt de film slechts in vijf andere landen buiten Japan uitgebracht. Distributeurs en producenten spelen blijkbaar liever op veilig met computergeanimeerde dieren in post-modernistische, ironische blockbusters, en dat is een schaarsteaanbod, hoe leuk die films ook zijn. Niet dat er in ‘Steamboy’geen computers gebruikt zijn, integendeel, maar het visueel overdonderende eindresultaat voelt desondanks als een ouderwetse lijnanimatie-ervaring waar Disney nog een puntje aan kan zuigen.
Zeven jaar trok Otomo uit voor zijn nieuwste, dus de opvallende overeenkomsten met Miyazaki’s ‘Howl’s Moving Castle’ zullen eerder op toeval berusten dan op de traditionele strijd tussen concurrerende animatiestudio’s. Ook ‘Steamboy’ speelt zich af in het Europa van de 19e eeuw, in dit geval Londen, en ook hier is de hoofdrol weggelegd voor een gigantisch mechanisch bewegend bouwwerk. Maar waar in ‘Howl’s Moving Castle’ mafgie een centrale rol spelede, daar wordt in ‘Steamboy’ de strijd tussen Goed en Kwaad beslecht tegen de achtergrond van de Industriele Revolutie en het allesverslindende grootkapitaal, compleet met verwijzingen naar Dickens en ‘Gone With The Wind’.
Otomo geeft hier en daar de indruk zich behoorlijk te hebben laten meeslepen doro zijn epos en de visuele mogelijkheden die de stof biedt; het ziet er allemaal prachtig uit, en herhaald kijken zal nieuwe details prijsgeven, maar de film voelt wat lang aan en had met een iets compacter scenario een meesterwerk kunnen zijn. Maar de beste animatiefilm van het jaar is ook geen slechte verdienste.

‘Steamboy’ is nog eenmaal te zien op een groot scherm, dus wees erbij op maandag 13-06 om 17:45 uur in Filmmuseum Cinerama 1!