Tonio van Vugt
22-Pistepirkko - The Singles
*****
(Bone Voyage Recordings/ De Konkurrent)
Eén van de eigenzinnigste bands die het muzikaal toch al tegendraadse Finland heeft voorgebracht is zonder twijfel het in 1980 opgerichte trio 22-Pistepirkko (‘pistepirkko’ is Fins voor lieveheersbeestje, een verwijzing naar The Beatles, en - we hebben het even voor u nagevraagd - dat 22 spreek je uit als ‘kaksikymmenta kaksi’). De combinatie van punk, rock en electro en het uit duizenden herkenbare stemgeluid van zanger/gitarist PK Keränen geven de band een uniek geluid, en dan bedoel ik ook uniek. Er zijn maar weinig bands die dat kunnen zeggen.

De fraai verzorgde box The Singles vat met vijf cd’s en een dvd de carrière van de heren goed samen. De eerste cd bevat omgekeerd chronologisch alle A-kantjes, van het speciaal voor de box opgenomen en als download verkrijgbare Storm Radio tot de eerste vinylsingle Ou Wee! uit 1986 (hun eerste EP uit 1983, nog in het Fins, is weggelaten). Duidelijk zijn de garagerockbeginselen te horen in de singles Honk Kong King en Frankenstein, en via de even aanstekelijke als melancholieke culthit Birdy en het van een kneiter van een melodie én AC/DC-riff voorziene (Just A) Little Bit More ontpopt 22-Pistepirkko zich tot een artrockband die experimenteert met elektronica. Dat je die ontwikkeling in omgekeerde volgorde voorgeschoteld krijgt maakt niet uit - het houdt de boel lekker fris.
Overigens, zou 22-Pistepirkko niets anders hebben gemaakt dan het door een surrealistische, Eraserhead-achtige videoclip begeleide Birdy, dan nog zouden de heren wat mij betreft in de Rock And Roll Hal Of Fame komen: het is een van de mooiste liedjes die ik ken en het zou Paul McCartney nog uit zijn slaap houden.



De twee cd’s met B-kantjes, uit een tijd dat die nog bestonden (oh nostalgie!), bieden meer prettigs, zoals het vette, zompig voortswingende Swamp Blues en diverse alternatieve versies en remixen. Ook live staan ze hun mannetje, en wie ze nog nooit op een podium in actie hoorde kan dat inhalen op de twee meer dan uitstekende ‘Bootleg’-cd’s met opnamen door de jaren heen. Waar sommige latere studio-opnames soms iets te afstandelijk klinken, wordt dat ruimschoots gecompenseerd in de live-versies, waar de liedjes door de beperking van een trio (drums, gitaar en keyboards) worden teruggebracht tot hun rauwe essentie.

De ruim 2 uur durende dvd tenslotte bevat alle videoclips, enkele televiesieoptredens en (soms primitieve) live-beelden. Met name de clips zijn bijzonder: er wordt flink geëxperimenteerd met allerlei beelden, en de band zelf komt zelden in beeld. Zelfs een droge televisieopname in een loods krijgt bij 22-Pistepirkko nog een surrealistisch tintje. The Singles is een waardig document, en de schatten die de box herbergt worden niet in twee of drie luisterbeurten prijsgegeven. U bent gewaarschuwd: de muziek van de Finse kapoentjes kan zeer verslavend zijn.