Film kijken met gesloten ogen

Op zich heb ik niets tegen video, zeker niet tegen de prachtige -heftig bewerkte- scenes in 'Welcome to destination Shanghai. Als ik echter'Enter the clowns' en 'Welcome to destination Shanghai' op een dag bekijk, valt me pas echt op hoe bedroefend gewone opnames eruit zien op video. De hele week film kijken op gigantische schermen zorgt ervoor dat het nog meer opvalt hoe lelijk en plat video is.

Video lijkt zowel realistischer als onrealistischer dan film. Je ziet elk vlekje op de huid van de acteurs. De lijnen tekenen zich scherper af, waarschijnlijk doordat er andere belichting nodig is. Ook al is het nog zo realistisch, door het gebrek aan diepte lijkt alles op bordkarton. Zowel in 'Enter the clowns' als in 'Welcome to destination Shanghai' zijn de realistische onbewerkte scenes qua beeld gewoon hol. Het voelt nep.

Die holheid wordt ook versterkt door de manier waarop het geluid is gebruikt. Het klinkt alsof het is opgenomen is met de microfoon van de videocamera. Bovendien zijn er nauwelijks andere geluidslagen of muziek toegevoegd. Het beeld zag er al hol uit, maar door het geluid wordt alles nog holler, nog meer namaak.

Zonder goede soundtrack komen als het ware het skelet van het filmmaken door de film heen. De film mist een extra emotionele laag, want geluid zorgt ervoor dat u meegesleept kan worden. Daarzonder worden onhandige camerabewegingen, onhandig acteren, slechte decors enorm uitvergroot. De filmmaker -hoe low-budget ook- die de soundtrack verwaarloost is niet goed bij z'r hoofd. Zhij ontneemt zichzelf de kans om mensen tot op hun botten toe te ontroeren en te raken.

Dit festival loop ik na een filmvertoningen et café van Lantaren/Venster in. Binnen drie seconden sta ik stil, welhaast gehypnotiseerd, en wordt overvallen door een heel specifieke emotie. Ik word als het ware in de tijd teruggeworpen. Ongeveer een jaar geleden, ditzelfde festival. Het einde van de film 'Donnie Darko'. Door het twee seconden van de muziek van de aftitelingssong, Mad World in de uitvoering van Gary Jules, ben ik meteen terug in de emotionele staat waarin ik toen de bioscoop verliet.

Nu is 'Donnie Darko' een goede film, maar dat nummer maakt de film af, maakt de film beter, vat alle gevoelens die door de film worden opgeroepen in een paar minuten samen. Zoiets blijft hangen en wordt een onvergetelijke ervaring.

Er zijn echter ook veel banalere redenen waarom een filmmaker er goed aan doet om een fatsoenlijke soundtrack in elkaar te schoppen. Op het filmfestival wil men na tientallen films en luttele uren slaap regelmatig de ogen even sluiten. In die minuten en seconden blijft alleen de soundtrack over. De film gaat als het ware door in het hoofd van de toeschouwer.

Dat zulks extreme resultaten op kan leveren bewees een vriend van mij. Hij keek naar een film en had het gevoel deze al eerder gezien te hebben. De beelden, verhaallijn en situaties herkende hij echter niet. De eerst keer dat hij de film had gezien, had hij namelijk geslapen. Het was de soundtrack die de film had verraden.